Kierowniczka artystycznego wychowania księżniczek na dworze neapolitańskim

Angelika Kauffmann – szwajcarska malarka i portrecistka w okresie klasycyzmu. (wyznanie katolickie)

Z życiorysu

Ojciec Angeliki Kauffmann, po pracy u księcia biskupa Chur w latach 1740-42 oraz jako portrecista w Morbegno (Veltlin) w latach 1742-52, rozpoznawszy talent swojej córki, postanowił zagwarantować jej odpowiednie wykształcenie. Dlatego w 1752 roku przenieśli się do Como, a następnie w 1754 r. do Mediolanu, gdzie znaleźli odpowiednich nauczycieli, którzy rozwijali jej zdolności malarskie i muzyczne. W Como i Mediolanie Angelika Kauffmann kopiowała dzieła starych mistrzów i zdobyła uznanie jako portrecistka. Po śmierci matki w 1757 r. powrócili z ojcem do Schwarzenbergu, gdzie wspólnie stworzyli freski w stylu Giovanniego Battisty Piazzetta (1682-1754) w miejscowym kościele. W 1800 r. Angelika namalowała także tam obraz ołtarzowy zatytułowany "Koronacja Marii" (Krönung Mariens).

W latach 1757-59 Angelika Kauffmann przebywała w Meersburgu i Tettnang, gdzie była podziwiana nie tylko jako malarka, ale również jako utalentowana pianistka i śpiewaczka. W okresie 1760-62 towarzyszyła swojemu ojcu w podróżach do Mediolanu, Modeny, Parmy, Bolonii i Florencji. W roku 1763, w czasie pobytu w Rzymie, zdecydowała się zrezygnować z kariery muzycznej na rzecz malarstwa. Przebywając w stolicy Włoch przez trzy lata, studiowała dzieła dawnych mistrzów, a także nawiązała kontakt z wpływowymi postaciami, takimi jak Anton Raphael Mengs i Johann Joachim Winckelmann, którzy wywarli duży wpływ na jej styl artystyczny i jej rozumienie sztuki.

O6 lipca 1763 do 12 kwietnia 1764 Angelika Kauffmann studiowała malarstwo architektoniczne u francuskiego architekta i malarza Charles'a-Louis'a Clerisseu w Neapolu. W 1764 r. została członkiem Akademii Świętego Łukasza (Accademia Nazionale di San Luca) i nawiązała kontakty z brytyjską kolonią artystów w Rzymie. Następnie podróżowała do Bolonii i Wenecji w roku 1765, a istotną poznaną osobą była Lady Wentworth, którą spotkała w Wenecji. W 1766 r., razem z ojcem, podróżowała do Paryża i Anglii. Jej piętnastoletni pobyt w Londynie przyniósł jej nie tylko sukces artystyczny, ale także towarzyski i finansowy. Zdobyła uznanie jako portrecistka i malarka historyczna, tworząc liczne sztychy oraz dekoracje na ściany i sufity. W 1768 r. została jednym z założycieli Royal Academy of Arts. Angelika Kauffmann utrzymywała kontakty z czołowymi postaciami ówczesnego życia kulturalnego, korespondowała m.in. z Friedrichem Gottliebem Klopstockiem i Salomonem Gessnerem oraz stworzyła ilustracje do „Mesjasza” Klopstocka.


W roku 1767 Angelika Kauffmann stała się celem oszusta, który podszywał się pod szwedzkiego hrabiego Horna i oszukiwał ją matrymonialnie. Po kilku miesiącach ich małżeństwo zostało unieważnione. W lipcu 1781 roku wyszła za malarza historycznego z Wenecji, Antonio Zucchi, i w tym samym miesiącu opuściła Londyn wraz z nim i swoim ojcem, udając się przez Schwarzenberg i Wenecję do Rzymu.

W roku 1782 została mianowana profesorem w Weneckiej Akademii Malarstwa. W lecie 1782 roku malowała rodzinę królewską w Neapolu, a dwa lata później uczyła ich córki. Jej dom w Rzymie stał się popularnym miejscem spotkań dla artystów, arystokratów, a goście tacy jak Johann Wolfgang von Goethe, Johann Gottfried Herder, Jakob Philipp Hackert i Antonio Canova (1757-1822) często odwiedzali to miejsce. Angelika Kauffmann zmarła 5 listopada 1807 r., a jej pogrzeb odbył się w kościele Sant'Andrea delle Fratte.

Twórczość

Już w wieku 15 lat wykonywała w Mediolanie pastelowe portrety przyjmowane z uznaniem. W Londynie portretowała członków dworu i arystokracji. Malowała również wielu Polaków (m.in. Portret Heleny ze Stadnickich Męcińskiej, Portret Anny z Cetnerów Potockiej).
W portretach Angeliki Kauffmann, a także w obrazach o tematyce mitologicznej, wyraźnie zaznacza się wpływ sztuki antycznej i malarstwa angielskiego. Wyraźny jest również sentymentalizm i idealizm charakterystyczny dla nurtu neoklasycystycznego.
Popiersie malarki znajduje się w rzymskim Panteonie.


Trzy Śpiewaczki (1795)


Święta Rodzina z Aniołem